ادامه مطالب

توسل:

 معنای لغوی توسل: خلیل  بن احمد می گوید((توسل از وسلت الی ربی وسیله است ،یعنی انمجام دادم عملی را تا به سبب آن به سوی خدا نزدیک شوم....)).

ابن منظور افریقی می نویسد »وسیله چیزی است که انسان به سبب آن به مقصود خود رهنمون می شود».

توسل در اصطلاح: مقصود از توسل آنست که بنده چیزی یا شخصی را نزد خداوند واسطه قرار دهد تا او وسیله قربش به خدا گردد .

 فلسفه توسل: توسل ، وسیله و واسطه قرار دادن چیزی بین خود و مطلوب است . وسیله بر دو قسم است : گاهی از امور مادی است ، مثل آب و غذا که وسیله رفع تشنگی و گرسنگی است . و زمانی نیز از امور معنوی است ، مثل گناه کاری که خدا را به مقام و جاه یا حقیقت پیامبر (ص) قسم می دهد تا از گناهش بگذرد . در هر دو صورت وسیله لازم است، زیرا خداوند متعال جهان آفرینش را به بهترین صورت آفریده است ودر قرآن می فرماید :«الذی احسن کل شئ خلقه » یعنی «آن خدایی که همه چیز را به بهترین صورت آفریده ».(سجده 7). آری جهان بر اساس نظام علت و معلولی و اسباب و مسببات، برای هدایت و رشد و تکامل انسانها آفریده شده است . اراده حکیمانه خداوند براین تعلق گرفته که امور از طریق اسباب خاص و علل معین به انسانها برسد . بنابر این همانگونه که در عالم ماده نمی توان پرسید: چرا خداوند متعال زمین رابا خورشید نورانی کرده و خود بی واسطه به چنین کاری دست نزده است ؟ در عالم معنا نیز نمی توان گفت چرا خداوند مغفرت خویش را به واسطه اولیای الهی، شامل حال بندگان می کند .

توسل از دیدگاه قرآن : یکی از بابهای عبادت خداوند متعال ، در کنار نماز و روزه و دعا وذکر و.. توسل به سوی او با وسیله قرار دادن اولیا و مقربین است . در این قسمت به ذکر نمونه هایی از دستورات قرآن کریم  می پردازیم . در تفسیر آیه 35 سوره مائده که خداوند می فرماید :

((یا ایّها الّذین آمنوا اتقوا الله و ابتغوا الیه الوسیلة ))

   حافظ ابو نعیم اصفهانی در نزول القرآن فی علّی و حافظ ابوبکر شیرازی در مانزل من القرآن فی علی و امام احمد ثعلبی در تفسیر خود نقل می نماید که :

(مراد از وسیله در آیه ی شریفه عترت و اهل بیت پیغمبرند ، چنانچه اخبار بسیاری از رسول خدا در این باب رسیده است.)

دراین خصوص امام شافعی در ابیاتی می گوید:

                         یا اهل بیت المصطفی یا عدتی                     ومن علی حبهم أعتمدُ   

                      أنتم الی الله غداَ وسیلتی                          وکیف أخشی؟ و بکم اعتضدُ

                      ولیکم فی الخلد حی خالدُُ                          و الضدُفی النار لظی مخلدُ

یعنی: ( ای حاندان محمد(ص)ای همه چیز من ای کسانی که من متکی به حب شما هستم.                            

شمادر روز قیامت پیش خدا شفیع من هستید پس چگونه بترسم درحالیکه به شما اعتمادواطمینان دارم.

آنکه شما را دوست دارد جاودانه در بهشت می ماند ودشمن شما جاودانه در آتش پرسوز دوزخ است.)

زینی دحلان در باب توسل می گوید: (( هر کس که ذکرهای پیشینیان و دعاها و اوراد آنان را دنبال کند، در آنها مقدار زیادی توسل به ذوات مقدسه می یابد . و کسی هم بر آنان ایراد نگرفت ، تا اینکه این منکران (وهابیان ) آمدند . واگر قرار باشد که نمونه های توسل را جمع کنیم کتابی عظیم می شود . )).

 و ابن الحاج ابو عبید الله عبدری مالکی می گوید: (( ...مرده ای که به زیارتش می رویم اگر از کسانی باشد که امید برکت از او می رود باید به او توسل جست ، و   پیامبر اکرم(ص) در راس آنان است .... )).

و نیز سلیمان بلخی حنفی در باب 60 نیابیع الموده و دیگران از انس بن حارث بن بغیه نقل کرده اند که گفت [ شنیدم از رسول اکرم(ص) که فرمود : (( انّ ابنی هذا (یعنی حسین) یقتل بارض یقال لها کربلا فمن شهد ذالک منکم فلینصره . فخرج انس بن الحارث الی کربلا فقتل بها مع الحسین( رضی الله عنه) و عمّن معه . ))

یعنی : ( به درستی که این پسر من حسین کشته می شود در زمین کربلا پس هر کس از شما آن روز حاضر باشد یاری کند حسین را ) آنگاه نوشته است انس بن حارث بسوی کربلا رفت و به دستور پیغمبر عمل کرد و کشته شد با ابا عبدالله الحسین(ع) در کربلا] .

  بخاری در سندش از نعیم نقل کرده که: از ابن عمر سؤال شد،شخص محرم مگسی را بقتل می رساند،حکمش چیست؟ او در جواب گفت: اهل عراق از مگسی سؤال می کنند در حالی که فرزند دختر رسول خدا (ص) را به قتل رسانده اند. پیامبر فرمود:«هما ریحانتای من دنیا» یعنی « حسن وحسین دو ریحانه من از این دنیایند.»